جیر و اختیار

وقتی اعمال افرادی در گذشته را بررسی می کنیم (مثلا خودمان در یک سال پیش)، آینده آن تصمیم ها را می دانیم. آیا با این حال هنوزهم
برای فردی که در تصمیم آن روز بوده می توان اختیار قائل شد؟
بله!
اینکه زمان در تاریخ می گذرد، دلیل نمی شود که نتیجه بگیریم که همه گذشتگان در جبر بوده اند و اتفاقا فقط ما در اختیار به سر می بریم. (فقط چون که در حال حضور داریم)
پس اگر کسی آخر و عاقبت ما را بداند، دلیل این نمی شود که ما خود را گرفتار جبر بدانیم.
به هر حال موجوداتی آینده ما را خواهند دانست: آن آیندگان.

اطلاع از سرنوشت، به معنای عدم اختیار نیست.